Maskot |
Wysłany: Czw 12:57, 01 Lut 2007 Temat postu: |
|
K. Wójtowicz, LOGIKA, (psychologia)
PROBLEMY DO EGZAMINU Z LOGIKI
UWAGA: To nie są przykładowe pytania egzaminacyjne (egzamin będzie miał formę testu!), ale raczej pomocniczy spis zagadnień, z którymi należy się zapoznać. W ten sposób chcę zwrócić Państwa uwagę na szczególnie ważne problemy. Egzamin będzie miał – jak Państwo wiecie – charakter testowy, więc nie będzie pytań otwartych. Na egzaminie nacisk będzie położony na umiejętności praktyczne. Jednak poniższy spis zagadnień może być pomocny w nauce.
UWAGA: Każde z pojęć należy umieć zilustrować przykładem (np.: umieć podać przykład nazwy ostrej, nieostrej, definicji projektującej konstrukcyjnej, rozumowania zawodnego, zdania wieloznacznego, tautologii etc.).
SPIS ZAGADNIEŃ
NAZWY:
· Nazwy ostre i nieostre
· Możliwe zależności między zakresami dwóch nazw
DEFINICJE:
· Jakie są dwie zasady klasyfikacji definicji?
· Definicje sprawozdawcze i projektujące.
® Od czego zależy, czy definicję zaliczymy do jednej z tych kategorii?
· Definicje projektujące: regulujące i konstrukcyjne.
® Czy definicja projektująca może być fałszywa?
· Co to jest definiendum, definiens? Jak może wyglądać spójnik definicyjny?
· Definicje wyraźne i kontekstowe.
® Czy zawsze wystarczy zobaczyć definicję, żeby stwierdzić, czy jest wyraźna, czy kontekstowa?
· Definicja klasyczna.
® Jaka jest struktura definiendum? (warto umieć sobie to narysować).
· Definicja nieklasyczna.
® Jaka jest struktura definiendum? (warto umieć sobie to narysować).
· Definicja przez abstrakcję.
® Co definiujemy przez abstrakcję?
® Jaka jest ogólna idea (mechanizm) definiowania przez abstrakcję?
· Definicja indukcyjna
® jaki jest mechanizm tworzenia takiej definicji?
® jak rozpoznać, czy jest poprawna?
· Definicja przez postulaty
· Definicja ostensywna.
® Czy taką definicję można zapisać?
OPERACJONALIZACJE
· Jaki jest podstawowy cel operacjonalizacji?
· Jakie są wymogi poprawnej operacjonalizacji?
® formalna poprawność
® merytoryczna trafność
BŁĘDY DEFINIOWANIA
· Co to jest błąd ignotum per ignotum?
® co to znaczy, że jest to błąd relatywny?
· Co to jest błąd błędnego koła?
® co to znaczy, że jest to błąd formalny?
® jakie są jego odmiany?
· Jakie są możliwe błędy nieadekwatności definicji?
· Co to jest błąd przesunięcia kategorialnego?
ROZUMOWANIA - WSTĘP
· Uzasadnianie bezpośrednie i pośrednie.
® Do którego typu zaliczają się rozumowania?
· Jaka jest ogólna struktura wnioskowania? Co znaczy kreska w „ułamku”?
· Podział na wnioskowania zawodne i niezawodne.
® Które z nich gwarantują prawdziwość wniosku (przy prawdziwości przesłanek)?
® Co to znaczy, że zawodne jedynie uprawdopodobniają wniosek?
KLASYCZNY RACHUNEK ZDAŃ (KRZ)
· Co to są zdania proste i funktory?
® Czy w ramach KRZ analizujemy wewnętrzną budowę zdań prostych?
· Jakie funktory występują w KRZ?
· Zapis zdań języka naturalnego w formie schematu KRZ.
· Wieloznaczność wypowiedzi języka naturalnego. Możliwe interpretacje i ich zapis w KRZ.
· Reprezentowanie informacji w formie tabelek (np. pracownicy).
· Funktory KRZ: tabelki.
® Skąd się wzięły te tabelki?
® Jaki mają związek z naszym codziennym mówieniem i myśleniem?
® Dlaczego wyglądają właśnie tak, a nie inaczej?
· Wartościowania.
® Wartościowania jako zapis możliwych sytuacji.
® Problem prawdziwości ustalonego zdania KRZ przy różnych wartościowaniach.
· „Wydobywanie” informacji z przesłanek (zagadki o Piotrze, Robercie....)
® Co to znaczy, że interesuje nas tylko struktura przesłanek?
® Co to znaczy, że sposób wnioskowania nie zależy od treści problemu?
· Tautologie KRZ.
® Przykłady zdań w języku naturalnym, które są prawdziwe niezależnie od okoliczności.
® metoda tabelkowa
· Ustalanie wartości logicznych zdań prostych na podstawie znajomości wartości logicznej zdania złożonego.
· Ustalanie, przy jakich wartościowaniach prawdziwe jest dane wyrażenie KRZ.
· Konsekwencja logiczna.
® Co to znaczy, że w zagadkach (Piotr, Robert....) wniosek jest logiczną konsekwencją przesłanek?
® Co to znaczy, że nie odwołujemy się do żadnej wiedzy (poza zawartą w przesłankach)?
® Co to znaczy, że wystarczy rozumieć, co znaczą (jak „działają”) funktory KRZ?
® Jaki jest ogólny schemat sprawdzania, czy dana hipoteza H wynika logicznie z danych przesłanek? (dwa etapy).
· Kontrtautologia.
· Sprzeczność i niesprzeczność układu zdań.
· Zapisywanie schematu danego wnioskowania w formie wyrażenia KRZ.
· Co to jest wnioskowanie entymematyczne.
® Motywacje dla zajmowania się takimi wnioskowaniami.
· Zdania analitycznie prawdziwe.
® Zależność między prawdziwością i analityczną prawdziwością zdań.
® Zależność między logiczną i analityczną prawdziwością zdań.
· Zdania analitycznie fałszywe.
· Wynikanie analityczne.
· Zależności logiczne między zdaniami.
® wynikanie, wykluczanie
® warunek konieczny i dostateczny.
ROZUMOWANIA
· Zawodne i niezawodne
· Redukcyjne i nieredukcyjne
· Indukcja enumeracyjna zupełna
· Indukcja enumeracyjna niezupełna
· Kanony Milla
® jedynej zgody
® jedynej różnicy
® zmian towarzyszących
· Wnioskowanie przez analogię
UWAGA: do każdego typu wnioskowania warto umieć sformułować przykład (nie tylko z wykładu, lecz także własny). |
|